Blog Alice: "Wat moet ik doen?"

Gepubliceerd op: 28 december 2022 15:57

De periode rondom de jaarwisseling is een tijd van reflectie. Sinds enige tijd ben ik gegrepen door filosofie. Ik ben nogal een nuchter persoon en die nuchterheid is een kracht maar kan ook een valkuil zijn. Om dat te voorkomen wil ik meer inzicht krijgen in de wereld en in mezelf en filosofie helpt me daarbij.

Het probeert de wereld vanuit verschillende kanten te bekijken, te onderzoeken, vragen te stellen, openingen te maken. Zo luister ik bijvoorbeeld naar een Vlaamse podcast, getiteld “Kant en klaar”. Daarin worden verschillende wetenschappers, denkers, kunstenaars geïnterviewd aan de hand van de vier vragen van Kant: Wat kan ik weten, wat moet ik doen, wat mag ik hopen en wat is de mens.

Een van de geïnterviewden is Martha Nussbaum, hoogleraar recht en ethiek aan de universiteit van Chicago en vooraanstaand denker en
schrijver. Zij reageert op de vraag ‘wat moet ik doen’ in de podcast. Heeft het wel zin om iets te doen? Nussbaum vindt dat iedereen z'n best moet doen om voor zichzelf en z’n omgeving een waardevol leven te bouwen maar ook een verantwoordelijkheid heeft voor de mensheid en de wereld als geheel met andere levende wezens. Die verantwoordelijkheid kan op allerlei manieren opgepakt worden, groot of klein, als je maar je talent gebruikt.

De uitspraak van Nussbaum helpt mij om niet alleen zelf antwoord te geven op de vraag ‘wat moet ik doen’ maar ook in groter verband ‘wat moeten we als bibliotheek doen’.

Vorige week hield ik mijn kerstspeech voor een gezelschap van ongeveer 200 medewerkers en vrijwilligers. Bij het zien van al die mensen
voelde ik van binnen ontroering. Hoe bijzonder is het dat ik samen met al deze mensen me in kan zetten om de wereld een beetje beter te maken. Samen werken we aan het tegengaan van kansenongelijkheid en dragen we eraan bij om iedereen mee te laten doen in de samenleving. Samen vormen we als bibliotheek een publieke organisatie die in de woorden van staatssecretaris Gunay Uslu “bij uitstek een
locatie is waar mensen cultureel ontwaken en cultureel volwassen kunnen worden. Het zijn plekken waar mensen groeien, leren, oefenen, of juist even de stilte opzoeken. Plekken waar je je wereld vergroot, door een ontmoeting met een dorps- of stadsgenoot.”

Nussbaum gelooft in de kracht van kunst, cultuur, literatuur en muziek. Zij benadrukt dat het geen overbodige luxe is,  maar essentieel voor de vorming van iedere mens tot mondige staatsburger.

Ik twijfel geen moment aan het nut en de noodzaak van bibliotheken om ideeën, kennis en energie op te doen. Om kunst, cultuur, literatuur en muziek dichter bij brengen zodat mensen cultureel kunnen groeien. En het mooie is, we gaan dat vanaf het nieuwe jaar nog veel meer doen. Met de fusie met Kunstcircuit verbreden we onze rol in de samenleving en dragen we er zorg voor dat zoveel mogelijk kinderen en volwassenen in Deventer kennis maken met kunst en cultuur. Door hun talenten te ontdekken kunnen ze een waardevol leven opbouwen en een bijdrage leveren aan de samenleving. Want als er iets is dat deze samenleving nodig heeft dan is het de verbindende kracht van kunst en cultuur.

Alice van Diepen