Schatkamer van Deventer Boekenstad

Wie Deventer zegt, zegt boeken. In het hart van Deventer Boekenstad ligt de Athenaeumbibliotheek, de oudste stadsbibliotheek van Nederland. In de schatkamers van de bibliotheek bewaren we de wereldberoemde boekencollectie van onze stad: eeuwenoude en rijkversierde handschriften, imposante atlassen, kleurrijke botanische werken en de eerste boeken die in de vijftiende eeuw van de persen van de Deventer drukkers kwamen. Een collectie om trots op te zijn, van te leren en te koesteren.

Van boekenkast naar bibliotheek 
De Athenaeumbibliotheek is sinds 1560 vergroeid met de stad. In dat jaar kocht het Deventer stadsbestuur voor 102,5 goudgulden het boekenbezit van de overleden pastoor Phoconius van de Mariakerk. Zijn echte naam was Jan Willemszoon Bruinvis. Nog datzelfde jaar gaf het stadsbestuur opdracht om ‘voir deze Stadtsboecken’ een kast te maken. Met die eerste boekenkast ontstond de Stadsbibliotheek van Deventer.

Van Stadsbibliotheek naar Athenaeumbibliotheek 
De naam van de Athenaeumbibliotheek is afkomstig van het Athenaeum Illustre. Deze hogeschool, een verre voorloper van het huidige Saxion, bestond tussen 1630 en 1878. De collecties van de bibliotheek werden gebruikt bij het onderwijs in Deventer. De eeuwenoude, in leer gebonden studieboeken zijn tot op de dag vandaag in de schatkamers van de stad te vinden. Ze laten zien dat Deventer van oudsher een plek is waar boeken, onderwijs en het delen van kennis een belangrijke rol spelen.

De schatkamer 
De Athenaeumbibliotheek is te vinden in de prachtige panden van het Buiskenshuis, aan Het Klooster in het Deventer Noordenbergkwartier. Het is de plek waar tot in de zeventiende eeuw een vrouwengemeenschap van zusters van het gemene leven woonde, volgelingen van Geert Grote en zijn Moderne Devotie. Hun geschiedenis is verweven met een deel van de bibliotheekcollectie. 

Unieke collectie 
In de rijke collectie van de Athenaeumbibliotheek vind je boeken en documenten uit alle wetenschapsgebieden, met name de geesteswetenschappen. Wat de collectie uniek maakt: de Deventer en overige Overijsselse drukken en de verzameling handschriften van en werken over de Moderne Devotie. De oude en bijzondere collecties zijn op afspraak in te zien in de studiezaal aan Klooster 12. Daarnaast is het mogelijk om een groepsbezoek te brengen aan de Athenaeumbibliotheek. Maak hiervoor een afspraak via deze link. Een selectie van de schatten is te zien in de expositieruimte in de Proosdij van de Bibliotheek Centrum aan de Stromarkt. 

Het DNA van Deventer 
Deventer is een 1250 jaar oude Hanzestad met een rijke geschiedenis. In de vijftiende eeuw beleefde de stad zijn eigen Gouden Eeuw. De bevolking was bovengemiddeld geletterd en de Latijnse School trok als belangrijk onderwijsinstituut studenten van heinde en verre. Ze kwamen onder andere naar Deventer om Grieks te leren, iets dat verder alleen in Italië kon. Met de opkomst van boekdrukkunst trokken veel drukkers naar Deventer. Rond 1500 zorgde Deventer voor 25 procent van de boekproductie van de Lage Landen. Er werden meer boeken geproduceerd dan in steden als Amsterdam en Antwerpen. Ook daarna bleef Deventer een van de belangrijkste drukkerssteden van Nederland. Boeken zijn het DNA van Deventer. Tot op de dag van vandaag ademt Deventer boeken: met de vele antiquariaten en boekhandels in de winkelstraten, een openbare bibliotheek die in het hart van de samenleving staat, een jaarlijkse Boekenweek vol activiteiten, literaire festivals, de grootste boekenmarkt van Europa en… met een schatkamer vol boeken. De Athenaeumbibliotheek is met recht de schatbewaarder van Deventer Boekenstad.