Let op: op dinsdag 10 december vindt er onderhoud plaats aan onze lift. Dit betekent dat de lift niet gebruikt kan worden tussen 9.00 en 12.00 uur. Excuses voor het ongemak.

Desiderius Erasmus van Rotterdam

Athenaeumbibliotheek Deventer, Tresoar Leeuwarden en de Bibliotheek Rotterdam hebben heel veel boeken van Desiderius Erasmus. Deze boeken zijn niet alleen voer voor kenners. Ze zijn voor iedereen de moeite waard!

Om te beginnen als prachtige en waardevolle relikwieën uit ons gezamenlijke verleden. Maar vooral ook om hun inhoud. Want Erasmus had opvattingen die ook vandaag de dag nog relevant en waardevol zijn, die van belang zijn voor iedereen die nu leeft en deelneemt aan de samenleving.

Erasmus schrijft namelijk over wat mensen doen, wat mensen drijft. Centraal in zijn boeken staan taal, gedrag en geloof. Daarom blijft hij actueel. Deze drie onderwerpen zijn immers in elke samenleving actueel. Denk maar aan taaltoetsen, huftergedrag en fundamentalisme. Daarbij komt, dat Erasmus een onderwijzer was in hart en nieren. Vrijwel al zijn boeken schreef hij met de bedoeling om zijn lezers te onderwijzen. Om het taalgebruik van mensen beter, nauwkeuriger en stijlvoller te maken. Om het gedrag van mensen te verbeteren. Om het geloof van mensen oprechter en persoonlijker te maken.

Cruciaal voor Erasmus is het begrip evenwicht. Het goede is voor hem het midden tussen twee uitersten, tussen twee kwaden. Evenwicht in mensen zorgt voor evenwicht tussen mensen, voor een evenwichtige samenleving, vindt Erasmus. Hij heeft een afkeer van extremisme, verdeeldheid en geweld.

Natuurlijk had Erasmus genoeg gebreken. Niets menselijks was hem vreemd. Deze Erasmus was geen heilige. Hij was een schrijver die zijn ideeën over mens en samenleving literair heeft opgeschreven. Daarom is hij ook vandaag de dag voor ons relevant en waardevol. Daarom laten we hier zien, wat Erasmus ons te vertellen heeft, en te leren. Waarom hij voor iedereen nu de moeite waard kan zijn. Aan de hand van ons eigen waardevolle bezit. Oordeel zelf.

Facetten van Erasmus

In maart 2021 publiceerde Sandra Langereis een vernieuwende en uitvoerige biografie van Erasmus bij De Bezige Bij: Erasmus: dwarsdenker, waarmee ze de Libris Geschiedenis Prijs 2021 won. 

Erasmus (1469?-1536) was 's werelds allereerste bestsellerauteur. Hij was geliefd bij lezers in heel Europa; hij werd gehaat door katholieke inquisiteurs en protestantse voormannen als Maarten Luther. Dankzij zijn beroemdste boek de Lof der zotheid genieten ook moderne lezers nog altijd van de satiricus Erasmus, die gerust kan worden beschouwd als de oervader van het huidige cabaret. Minder bekend is dat Erasmus in zijn eigen eeuw vooral werd bejubeld én verguisd als onbevreesde bijbelwetenschapper. De kritische omgang van Erasmus met heilige teksten en zijn levenslange inspanningen om gelovigen – jongeren en ouderen, mannen en vrouwen – om te scholen tot autonome bijbellezers maken zijn werk onverminderd actueel.

Leen het boek hier

In beeld

Samenwerkende instellingen

Uitgelicht

Vrijdenkers in Bazel

Erasmus verbleef graag in Bazel vanwege de vele humanistische geleerden, zoals Oecolampadius, Franck en Castellio. Werken van deze drie geleerden zijn te vinden in de Athenaeumbibliotheek in Deventer.

Brievenboek Erasmus

Erasmus werd een van de grootste denkers van zijn tijd. Zijn bekendste boek is Lof der Zotheid. Hierin schrijft hij op een spottende manier over allerlei misstanden van zijn tijd, vooral de misstanden in de kerk. Ook vertaalde hij het Nieuwe Testament in het Grieks. Deze taal was hij eigen door zijn tijd in Deventer. Rector Alexander Hegius van de Latijnse School had als eerste in West-Europa Grieks als nieuw schoolvak ingevoerd.   Het brievenboek van Erasmus bevat een bundel met 228 folia met afschriften van 366 brieven van Erasmus, die in 1517 en 1518 door zes leerlingen van hem zijn gemaakt. Op diverse plaatsen heeft Erasmus eigenhandig verbeteringen en aanvullingen aangebracht. 

Bekijk het brievenboek hier