Onderwijzers die schrijven

Deventer is een belangrijke stad in de Nederlanden wat betreft onderwijs. Met het Athenaeum en de Latijnse school kent Deventer getalenteerde onderwijzers die de volgende generatie onderzoekers, leraren, auteurs en politici opleiden.

Anne Johannes Vitringa (1827-1901)

Vitringa brengt zijn jeugd door in Harderwijk en Nunspeet. Hij krijgt vanaf jonge leeftijd privélessen en op zijn twintigste gaat hij naar het Amsterdamse Athenaeum. In 1852 promoveert hij aan de Groningse hogeschool, waarna hij gaat werken op verschillende scholen in onder andere Gouda en Enkhuizen. In 1862 wordt hij rector in Deventer en in 1864 hoogleraar aan het Athenaeum. Hij stopt in 1890, omdat hij in 1884 lid wordt van de Rooms-Katholieke kerk. Na zijn tijd als docent vertrekt hij naar Utrecht waar hij gaat schrijven bij het dagblad De Tijd. In 1901 overlijdt Vitringa in Den Haag. De werken die Vitringa heeft gepubliceerd behelzen verschillende genres en onderwerpen. Daarnaast gebruikt hij niet alleen zijn eigen naam, maar ook pseudoniemen zoals Jan Holland en Jochem van Ondere.

Zomeravond-Kout, geschreven onder pseudoniem Jan Holland (Signatuur H 1662) en De Familie Willems, geschreven onder hetzelfde pseudoniem (Signatuur DI XIX 357).

Hendrik Guthberleth (1635-1752)

Guthberleth is rector en hoogleraar aan verschillende scholen voordat hij in 1619 rector wordt in Deventer. Naast rector is hij vanaf 1629 hoogleraar in de logica en ethica aan het Athenaeum Illustre. In 1635 stopt hij met zijn werk als onderwijzer in Deventer in verband met zijn gezondheid.

Johannes van Vloten (1818-1893)

Johannes van Vloten, zoon van een dominee, werd in 1818 in Kampen geboren. Hij studeerde theologie, maar stopte hiermee. Hij nam afstand van zijn geloof en ging onder andere werken als docent Frans en geschiedenis in Leiden.  In 1854 werd hij door de gemeenteraad van Deventer aangesteld als hoogleraar Nederlandse taal- en letterkunde aan het Athenaeum Illustre, in 1861 gevolgd door zijn benoeming tot rector magnificus. Van Vloten schreef veel over Deventer. Hij publiceerde onder andere het oudste Deventer stadsrecht. Ook verzamelde hij kinderrijmpjes. 

Jan Alle Bientjes (1879-onbekend)

Als geboren en getogen Deventenaar, blijft Bientjes zijn hele leven in Deventer. Hij is letterkundige en leraar aan de HBS in Deventer, ten tijde van het rectoraat Johannes van Vloten. Bientjes schrijft meerdere werken over zijn tijd als leraar en over Van Vloten.

Kaleidoscoop: herinneringen en tijdbeschouwingen (Signatuur 38 E 19)

Simon de Vries (1723-1793)

De Vries wordt geboren in Deventer en gaat daar in 1739 naar het Athenaeum. In 1734 begint hij aan zijn studie aan de Utrechtse academie en promoveert hier in 1744 en in 1745. De Vries doet aan een vervolgstudie in 1746 in Leiden en vertrekt naar Engeland na deze studie. Terug in Nederland strijkt hij neer in Deventer. Hier werkt hij kort in het bedrijf van zijn vader, voordat hij docent wordt in de literatuur van meerdere Europese landen. Hij geeft les aan de kinderen van de elite van Deventer en tijdens zijn werk als privédocent vertaalt hij meerdere werken vanuit het Engels. Hij was bevriend met Joan Derk van der Capellen tot den Poll uit Zwolle, de bekendste Nederlandse patriot. De Vries hield thuis bijeenkomsten waar hij met gelijkgestemden over de politieke situatie in stad en land sprak. Simond de Vries woonde in het huis op de Polstraat 7. Ook te zien op onderstaande afbeelding.